Mất đi sinh mạng chỉ vì không ai biết cách sơ cứu

Hồi sức tim phổi là kỹ năng sơ cứu cần thiết. Ảnh: Nguyễn Thuận.

Tại Việt Nam và trên thế giới, đã có nhiều trường hợp người bị ngưng tim đột ngột không được xử trí kịp thời, khiến câu chuyện sơ cấp cứu nhận được sự quan tâm đặc biệt từ công chúng và cơ quan quản lý. Các đơn vị quản lý ngành y tế cũng bắt đầu đề xuất lắp đặt máy sốc tim tự động (AED) tại nơi công cộng.

Trao đổi với Tri Thức – Znews bên lề sự kiện cộng đồng về sơ cấp cứu diễn ra tại TP.HCM ngày 7/8, bà Trang Jena Nguyễn, đồng sáng lập Tổ chức kỹ năng sinh tồn Survival Skills Vietnam (SSVN), cho biết khi người thân gặp sự cố sức khỏe, chỉ cần một người biết ép tim hay xử trí hóc dị vật đúng cách, cơ hội sống đã khác hoàn toàn.

“Chúng tôi không xem đó là sứ mệnh phải hoàn thành sớm. Đó là một hành trình dài hơi, với mục tiêu mỗi gia đình Việt Nam có ít nhất một người biết sơ cấp cứu”, bà Trang nói.

Theo bà Trang, sơ cấp cứu không hề phức tạp như nhiều người nghĩ. Thao tác ép tim ngoài lồng ngực, xử trí hóc dị vật hay cầm máu đều có thể học và thực hiện chỉ sau một buổi thực hành ngắn. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất vẫn là tâm lý sợ làm sai, sợ gây hậu quả.

Thực tế, nhiều vụ đuối nước thương tâm xảy ra khi người đi cứu không có kỹ năng. Không ít em nhỏ thấy bạn gặp nạn liền nhảy xuống giúp, nhưng lại dẫn đến mất mát thêm trong cùng nhóm.

“Hành động xuất phát từ tình thương, nhưng thiếu kiến thức có thể khiến người cứu trở thành nạn nhân tiếp theo”, bà Trang nhấn mạnh.

Ông Tony Coffey, chuyên gia sơ cấp cứu ngoại viện tại Australia, chia sẻ trong thời gian làm việc tại Việt Nam, ông nhận thấy người dân luôn có tấm lòng sẵn sàng muốn giúp đỡ người khác, tuy nhiên nhiều người còn nhận định sai lầm rằng sơ cấp cứu là việc của y bác sĩ, họ không thể làm được việc gì.

Thêm nữa, mọi người ngại giúp đỡ người khác khi có sự cố ngoài xã hội vì sợ rắc rối pháp lý. Nhưng sơ cứu cơ bản không khó và một khi đã trải nghiệm, ai cũng có thể làm được, vị chuyên gia nhấn mạnh.

Người dân chăm chú theo dõi chuyên gia hướng dẫn các kỹ năng sơ cứu. Ảnh: Nguyễn Thuận.

Ông Tony khuyến cáo người dân trước khi cứu người ở ngoài đường, nên chụp hình hoặc quay phim lại để cho thấy mình không phải là người gây ra tai nạn và tình trạng ban đầu của nạn nhân.

“Đây là chứng cứ cụ thể để pháp luật bảo vệ chúng ta tốt hơn”, ông Tony nhấn mạnh.

Ở các nước phát triển như Australia, việc dạy sơ cấp cứu là không bắt buộc nhưng phổ biến ở trường học. Bên cạnh đó, theo quy định của nước này, những doanh nghiệp buộc phải đào tạo sơ cấp cứu cho người lao động, tuỳ vào ngành nghề mà có thời gian tái đào tạo khác nhau. Ví dụ, có những ngành nghề phải học nhắc lại sau 3 năm, riêng với những ngành có sự giao tiếp với nhiều người như giáo viên, bảo vệ, bảo mẫu, an toàn… bắt buộc phải học hàng năm.

Nguyên tắc đầu tiên khi sơ cứu là đảm bảo an toàn cho bản thân. Biết đánh giá nguy cơ, gọi hỗ trợ đúng cách và đặt nạn nhân ở tư thế an toàn, đôi khi chỉ cần như vậy đã đủ để cứu người.

“Sơ cứu không khó, chỉ cần học một lần, bạn đã có thể cứu sống người thân, bạn bè hoặc chính người lạ bên cạnh mình”, chị Trang khẳng định.

Tại chương trình hướng dẫn sơ cấp cứu này, hàng trăm người dân đã được hướng dẫn xử trí tình huống thực tế như ngất xỉu, ngưng tim, chảy máu, hóc dị vật… Qua đó, người dân không chỉ học lý thuyết, mà còn được trực tiếp thực hành để vượt qua nỗi sợ và tự tin cứu người khi cần.