Google dùng 2 tỷ thiết bị Android để báo trước động đất

Hai tỷ thiết bị Android âm thầm cảnh báo về động đất xảy ra. Ảnh: Google.

Từ năm 2021-2024, Google đã thực hiện dự án quy mô lớn có tiềm năng nâng cao an toàn cộng đồng trên phạm vi toàn cầu. Thời gian đó, công ty đã tận dụng cảm biến chuyển động trên hơn 2 tỷ điện thoại Android để tạo ra một mạng lưới toàn cầu có khả năng phát hiện động đất và gửi cảnh báo tự động tới hàng triệu người tại 98 quốc gia.

Hệ thống Cảnh báo Động đất Android của Google khai thác quy mô khổng lồ của điện thoại thông minh, vốn liên tục thu thập dữ liệu chuyển động trừ khi người dùng chủ động từ chối. Công nghệ này xác định được tâm chấn và cường độ của hơn 11.000 trận động đất, đạt độ chính xác ngang với các máy địa chấn chuyên nghiệp, mà không cần đến hệ thống đắt tiền.

Báo cáo của Google trên tạp chí Science đưa ra phân tích toàn diện đầu tiên về hiệu quả của hệ thống từ khi âm thầm ra mắt. Công ty cam kết mang cảnh báo đến cho nhiều người, và số người nhận được đã tăng gấp 10 lần trong vòng 3 năm đó.

Lợi thế của hệ thống cảnh báo này nằm ở số lượng khổng lồ của thiết bị. Các thuật toán do Google phát triển tổng hợp tín hiệu từ nhiều điện thoại di động trên diện rộng, đồng thời xử lý dữ liệu cảm biến sao cho chính xác, giữa các dòng điện thoại, địa chất và vật liệu xây dựng của tòa nhà trong khu vực.

Cảnh báo trên điện thoại Android. Ảnh: Google.

Phương pháp này cho phép hệ thống phát hiện ngay cả những rung chấn nhẹ nhất bằng cách nhận diện các mô hình chuyển động đồng loạt. Tuy nhiên, 2 trận động đất lớn tại Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 2/2023 đã cho thấy một số hạn chế.

Ban đầu, hệ thống đã đánh giá thấp mức độ nghiêm trọng của các trận động đất trên, gửi đi 4.5 triệu cảnh báo. Nhóm của Google sau khi xem lại sự việc và nâng cấp thuật toán, cho rằng các cảnh báo đáng lẽ cần khẩn cấp hơn, và hiện tại có thể tiếp cận 10 triệu thiết bị.

“Điều này cho thấy họ đã nỗ lực cải thiện hệ thống từ năm 2023 và đạt được những kết quả tích cực rõ ràng”, Harold Tobin, nhà địa chấn học tại Đại học Washington, chia sẻ với tạp chí Nature.

Trong khi đó, tính minh bạch đã trở thành một vấn đề trọng tâm trong các cuộc tranh luận khoa học xoay quanh hệ thống này. “Đối với một hệ thống phục vụ an toàn cộng đồng như thế này, nhóm Android có trách nhiệm minh bạch hoàn toàn về cách thức vận hành để các cơ quan chức năng có thể tự đưa ra quyết định đánh giá”, ông Tobin nói.

Google khẳng định họ cởi mở về cách công nghệ hoạt động. Tuy vậy, tính độc quyền của thuật toán và lo ngại về quyền riêng tư liên quan đến dữ liệu người dùng vẫn là rào cản khiến hệ thống khó được giám sát rộng rãi hơn.

Allen Husker, nhà địa chấn học tại Viện Công nghệ California, nhận xét hệ thống đạt thành tựu ấn tượng vì hầu hết quốc gia đều không có hệ thống cảnh báo sớm động đất. Ông bổ sung rằng việc cộng đồng khoa học độc lập được tiếp cận dữ liệu và thuật toán của hệ thống sẽ giúp củng cố niềm tin vào độ tin cậy của nó.

Google mô tả hệ thống cảnh báo động đất của mình là một biện pháp bổ trợ cho an toàn cộng đồng. Qua bài báo, công ty muốn mọi người ghi nhận và đánh giá cao điều đó, chứ không phải như sự thay thế cho hệ thống chính thức do chính phủ hoặc các cơ quan khoa học vận hành.